اعمال نیمه شعبان

شب نیمه شعبان از جمله شب های بسیار پر فضیلت است که  اعمال مستحب فراوانی برای آن ذکر شده است. در این مقاله مهمترین اعمال شب نیمه شعبان را ذکر کرده ایم.

اعمال شب نیمه شعبان عبارتند از:

 

غسل کردن در شب نیمه شعبان

غسل کردن در شب نیمه شعبان باعث تخفیف گناهان می گردد.

 

احیای شب نیمه شعبان

احیای شب نیمه شعبان و شب زنده دارى به نماز و دعا و استغفار در این شب، چنان که  امام زین العابدین (ع) انجام می دادند و در روایت آمده: هر که این شب را به راز و نیاز و عبادت بپردازد دل او نمیرد در روزى که دل ها بمیرند.

زیارت امام حسین (ع) در شب نیمه شعبان

زیارت امام حسین (ع) که افضل اعمال این شب است و باعث آمرزش گناهان است و هر که میل دارد تا ارواح صد و بیست و چهار هزار پیامبر با او دست آشنایى دهند، در این شب امام حسین (ع) را زیارت کند. اگر کسی موفق به حضور در کربلا نشده باشد، می‌تواند آن حضرت را از راه دور زیارت کند. از مختصرترین زیارات سیدالشهداء (ع) زیارتی است که از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمود: بر بالاى بامى برو و به جانب راست و چپ نظر کن، سپس سر به جانب آسمان برآر و با این کلمات حضرت را زیارت کن:

السَّلامُ عَلَیکَ یا أَبَا عَبْدِاللَّهِ السَّلامُ عَلَیکَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ

و هرکس در هر کجا باشد و در هر زمان آن حضرت را به این شیوه زیارت کند، امید است که پاداش حجّ و عمره براى او نوشته شود.

• از ابن ابى نصر نقل شده: از حضرت رضا (ع) پرسید، در کدام وقت بهتر است امام حسین (ع) را زیارت کنیم، ایشان فرمود: در نیمه رجب و نیمه شعبان.

• شیخ مفید و سید ابن طاووس گفته اند: این زیارت که ذکر می شود براى روز اول رجب و شب نیمه شعبان است، ولى شهید شب اول رجب و شب و روز نیمه رجب و روز نیمه شعبان را، بر آن افزوده.

 

دعای امام زمان (عج) در شب نیمه شعبان

• خواندن دعایى که شیخ و سید نقل کرده اند و به منزله زیارت امام زمان (عج) است:

اللَّهُمَّ بِحَقِّ لَیلَتِنَا [هَذِهِ ] وَ مَوْلُودِهَا وَ حُجَّتِکَ وَ مَوْعُودِهَا الَّتِی قَرَنْتَ إِلَى فَضْلِهَا فَضْلاً

فَتَمَّتْ کَلِمَتُکَ صِدْقاً وَ عَدْلاً لا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِکَ وَ لا مُعَقِّبَ لِآیاتِکَ نُورُکَ الْمُتَأَلِّقُ وَ ضِیاؤُکَ الْمُشْرِقُ

وَ الْعَلَمُ النُّورُ فِی طَخْیاءِ الدَّیجُورِ الْغَائِبُ الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ وَ کَرُمَ مَحْتِدُهُ وَ الْمَلائِکَةُ شُهَّدُهُ

وَ اللَّهُ نَاصِرُهُ وَ مُؤَیدُهُ إِذَا آنَ مِیعَادُهُ وَ الْمَلائِکَةُ [فَالْمَلائِکَةُ] أَمْدَادُهُ سَیفُ اللَّهِ الَّذِی لا ینْبُو

وَ نُورُهُ الَّذِی لا یخْبُو وَ ذُو الْحِلْمِ الَّذِی لا یصْبُو مَدَارُ الدَّهْرِ وَ نَوَامِیسُ الْعَصْرِ وَ وُلاةُ الْأَمْرِ وَ الْمُنَزَّلُ عَلَیهِمْ مَا یتَنَزَّلُ [ینْزِلُ ] فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ

وَ أَصْحَابُ الْحَشْرِ وَ النَّشْرِ تَرَاجِمَةُ وَحْیهِ وَ وُلاةُ أَمْرِهِ وَ نَهْیهِ

اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى خَاتِمِهِمْ وَ قَائِمِهِمْ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوَالِمِهِمْ

اللَّهُمَّ وَ أَدْرِکْ بِنَا أَیامَهُ وَ ظُهُورَهُ وَ قِیامَهُ وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَنْصَارِهِ وَ اقْرِنْ ثَارَنَا بِثَارِهِ وَ اکْتُبْنَا فِی أَعْوَانِهِ وَ خُلَصَائِهِ

وَ أَحْینَا فِی دَوْلَتِهِ نَاعِمِینَ وَ بِصُحْبَتِهِ غَانِمِینَ وَ بِحَقِّهِ قَائِمِینَ وَ مِنَ السُّوءِ سَالِمِینَ

یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلَوَاتُهُ عَلَى [وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَی] سَیدِنَا مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِیینَ وَ الْمُرْسَلِینَ وَ عَلَى أَهْلِ بَیتِهِ الصَّادِقِینَ وَ عِتْرَتِهِ النَّاطِقِینَ

وَ الْعَنْ جَمِیعَ الظَّالِمِینَ وَ احْکُمْ بَینَنَا وَ بَینَهُمْ یا أَحْکَمَ الْحَاکِمِینَ

• شیخ از اسماعیل بن فضیل هاشمى روایت کرده که گفت: حضرت صادق (ع) این دعا را به من تعلیم داد که آن را در شب نیمه شعبان بخوانم:

أَنْتَ الْحَی الْقَیومُ الْعَلِی الْعَظِیمُ الْخَالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیی الْمُمِیتُ الْبَدِیءُ الْبَدِیعُ

لَکَ الْجَلالُ وَ لَکَ الْفَضْلُ وَ لَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الْمَنُّ وَ لَکَ الْجُودُ وَ لَکَ الْکَرَمُ وَ لَکَ الْأَمْرُ وَ لَکَ الْمَجْدُ وَ لَکَ الشُّکْرُ

وَحْدَکَ لا شَرِیکَ لَکَ یا وَاحِدُ یا أَحَدُ یا صَمَدُ یا مَنْ لَمْ یلِدْ وَ لَمْ یولَدْ وَ لَمْ یکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ

صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِی وَ ارْحَمْنِی وَ اکْفِنِی مَا أَهَمَّنِی وَ اقْضِ دَینِی وَ وَسِّعْ عَلَی فِی رِزْقِی

فَإِنَّکَ فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ کُلَّ أَمْرٍ حَکِیمٍ تَفْرُقُ وَ مَنْ تَشَاءُ مِنْ خَلْقِکَ تَرْزُقُ فَارْزُقْنِی وَ أَنْتَ خَیرُ الرَّازِقِینَ

فَإِنَّکَ قُلْتَ وَ أَنْتَ خَیرُ الْقَائِلِینَ النَّاطِقِینَ وَ اسْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ فَمِنْ فَضْلِکَ أَسْأَلُ

وَ إِیاکَ قَصَدْتُ وَ ابْنَ نَبِیکَ اعْتَمَدْتُ وَ لَکَ رَجَوْتُ فَارْحَمْنِی یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ

• دعایى را بخواند که حضرت رسول (ص) در این شب می خواندند

اللَّهُمَّ اقْسِمْ لَنَا مِنْ خَشْیتِکَ مَا یحُولُ بَینَنَا وَ بَینَ مَعْصِیتِکَ وَ مِنْ طَاعَتِکَ مَا تُبَلِّغُنَا بِهِ رِضْوَانَکَ وَ مِنَ الْیقِینِ مَا یهُونُ عَلَینَا بِهِ مُصِیبَاتُ الدُّنْیا

اللَّهُمَّ أَمْتِعْنَا بِأَسْمَاعِنَا وَ أَبْصَارِنَا وَ قُوَّتِنَا مَا أَحْییتَنَا وَ اجْعَلْهُ الْوَارِثَ مِنَّا وَ اجْعَلْ ثَارَنَا عَلَى مَنْ ظَلَمَنَا

وَ انْصُرْنَا عَلَى مَنْ عَادَانَا وَ لا تَجْعَلْ مُصِیبَتَنَا فِی دِینِنَا وَ لا تَجْعَلِ الدُّنْیا أَکْبَرَ هَمِّنَا وَ لا مَبْلَغَ عِلْمِنَا وَ لا تُسَلِّطْ عَلَینَا مَنْ لا یرْحَمُنَا بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ

این دعا دعاى جامع و کاملى است که خواندن آن در اوقات دیگر هم، مغتنم است و از کتاب «غوالى اللئالى» چنین روایت شده که حضرت رسول (ص) همواره این دعا را مى خواندند.

 صلوات شعبانیه

صلوات شعبانیه را هنگام زوال [هنگام ظهر شرعى] و نیمه شب نیمه شعبان می توان  خواند.

 

 دعای کمیل در شب نیمه شعبان

دعاى کمیل را می توان در شب نیمه شعبان خواند زیرا ورودش در این شب است.

 

 دعای شب نیمه شعبان

شیخ طوسى و کفعمى فرموده اند که در این شب این دعا را بخواند:

إِلَهِی تَعَرَّضَ لَکَ فِی هَذَا اللَّیلِ الْمُتَعَرِّضُونَ وَ قَصَدَکَ الْقَاصِدُونَ وَ أَمَّلَ فَضْلَکَ وَ مَعْرُوفَکَ الطَّالِبُونَ

وَ لَکَ فِی هَذَا اللَّیلِ نَفَحَاتٌ وَ جَوَائِزُ وَ عَطَایا وَ مَوَاهِبُ تَمُنُّ بِهَا عَلَى مَنْ تَشَاءُ مِنْ عِبَادِکَ

وَ تَمْنَعُهَا مَنْ لَمْ تَسْبِقْ لَهُ الْعِنَایةُ مِنْکَ وَ هَا أَنَا ذَا عُبَیدُکَ الْفَقِیرُ إِلَیکَ الْمُؤَمِّلُ فَضْلَکَ وَ مَعْرُوفَکَ

فَإِنْ کُنْتَ یا مَوْلای تَفَضَّلْتَ فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ وَ عُدْتَ عَلَیهِ بِعَائِدَةٍ مِنْ عَطْفِکَ

فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّیبِینَ الطَّاهِرِینَ الْخَیرِینَ الْفَاضِلِینَ وَ جُدْ عَلَی بِطَوْلِکَ وَ مَعْرُوفِکَ یا رَبَّ الْعَالَمِینَ

وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِیینَ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ سَلَّمَ تَسْلِیماً إِنَّ اللَّهَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ

اللَّهُمَّ إِنِّی أَدْعُوکَ کَمَا أَمَرْتَ فَاسْتَجِبْ لِی کَمَا وَعَدْتَ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعَادَ.

و این دعایى است که در سحرها در پى نماز شفع خوانده می شود.

نماز شب نیمه شعبان

از جمله نمازهای شب نیمه شعبان از جمله نمازى است که ابو یحیى صنعانى از امام باقر و امام صادق (ع) روایت کرده، و همچنین سى نفر از کسانى که مورد اطمینان و اعتماد هستند از آن دو بزرگوار روایت کرده اند که هرگاه شب نیمه شعبان فرا رسید چهار رکعت نماز بجا آور به این ترتیب که

در هر رکعت سوره «حمد» و پس از آن صد مرتبه سوره «توحید» را بخوان.

و چون فارغ شدى بگو:

اللَّهُمَّ إِنِّی إِلَیکَ فَقِیرٌ وَ مِنْ عَذَابِکَ خَائِفٌ مُسْتَجِیرٌ اللَّهُمَّ لا تُبَدِّلْ اسْمِی وَ لا تُغَیرْ جِسْمِی وَ لا تَجْهَدْ بَلائِی وَ لا تُشْمِتْ بِی أَعْدَائِی أَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِقَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرِضَاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْکَ جَلَّ ثَنَاؤُکَ أَنْتَ کَمَا أَثْنَیتَ عَلَى نَفْسِکَ وَ فَوْقَ مَا یقُولُ الْقَائِلُونَ.

و بدان که براى خواندن صد رکعت نماز در این شب به این ترتیب که در هر رکعت سوره «حمد» یک مرتبه و سوره «توحید» ده مرتبه خوانده شود، فضیلت بسیار وارد شده است.

 

نماز جعفر طیار در شب نیمه شعبان

نماز جناب جعفر طیار را بجا آورد، چنان که شیخ از امام رضا (ع) روایت کرده است.